ویدیو مارکتینگ یا بازاریابی ویدیویی سبک جدیدی از بازاریابی اینترنتی است که در آن پیامهای بازاریابی را از طریق جذابیتهای ویدیویی به مخاطبان میرسانیم. در چند سال گذشته استفاده از محتواهای ویدیویی در وب و شبکههای اجتماعی توانسته به رشد کسبوکارها کمک کند.
در این مقاله میخواهم شما را با این حوزه از بازاریابی اینترنتی و الزامات آن آشنا کنم. پس اگر صاحب کسبوکاری هستید و یا علاقهمندید در این زمینه با بیزینسهای آنلاین همکاری کنید، در ادامه با من همراه شوید.
—***—
وقتی از ویدیو مارکتینگ یا بازاریابی ویدیویی صحبت میکنیم…
تولید و انتشار هر ویدیو را نمیتوانیم با مفهوم ویدیو مارکتینگ برابر بدانیم. وقتی از ویدیو مارکتینگ صحبت میکنیم، یعنی پشت تولید هر محتوا باید یک ایده و برنامه مشخص برای هدایت کاربران به انجام اقدام یا اتخاذ رویکردی واضح وجود داشته باشد.
مثلا مخاطبان را به سمت سایت یا شبکههای اجتماعی سوق دهیم که در نهایت به نتایجی همچون فروش کالا، برندینگ و غیره ختم شود. شاید این هدف با تولید ویدیوها و تیزرهای تبلیغاتی محقق شود و یا بهتر باشد ویدیوی ما حاوی پیامی غیرمستقیم و مخفی برای مخاطبان باشد.
فرض کنید یک موسسه خیریه ویدیوهای تبلیغاتی را میسازد که بهطور مستقیم از کاربران میخواهد به آنها کمک مالی کنند. بعد ممکن است همین خیریه تعدادی ویدیو جذاب و تاثیرگذار با هدف ترویج فرهنگ کمک به همنوع تولید کند و به اصطلاح آنها وایرال یا ویروسی شوند. در نتیجه آن موسسه یکباره شناخته شده و در گذر زمان روی جذب کمکها تاثیر مثبت میگذارد.
از طرفی بهتر است ویدیو مارکتینگ را بیشتر از آنکه یک حوزه بازاریابی بدانیم، آن را یکی از روشهای موثر بازاریابی محتوا در زمان حاضر قلمداد کنیم. شاید بهتر باشد به جای ویدیو مارکتینگ بگوییم بازاریابی بهکمک ویدیو. چون بیان دقیق مفاهیم با واژهها و عبارتهای درست، کجفهمی درباره آنها را بهحداقل میرساند.
واقعیت آن است موضوع بازاریابی محتوا بحث بسیار گستردهای است و بازهای از فعالیتهای مختلف مانند کپیرایتینگ، استراتژی، برنامهریزی و غیره را در بر میگیرد. و البته از حوزههایی مانند برندینگ، روابط عمومی، رهبری و مدیریت نیز بسیار تاثیر میپذیرد.
پس برای آنکه بتوانید درک بهتری از مبحث بازاریابی ویدیویی پیدا کرده و برنامه ویدیو مارکتینگ موفقی را طراحی و اجرا کنید، لازم است در سطحی بالاتر با مفهوم بازاریابی محتوا و روشها و استراتژیهای آن بهخوبی آشنا شوید. به همین دلیل پیشنهاد میکنیم مقاله زیر را حتما مطالعه کنید:
بخوانید: بازاریابی محتوا چیست و چگونه یک کمپین بازاریابی محتوا طراحی کنیم؟
چرا محتواهای ویدیویی فراگیرتر شدند؟
بهطور کلی قالبهای محتوایی به ۵ دسته تقسیم میشوند: متن، عکس، گرافیک، صوت و ویدیو. هرکدام از این قالبها برای انتقال مفاهیم، ویژگیهای خاصی دارند. هیچکدام بر دیگری برتری ندارد و مهم است از آنها در جای درستی استفاده کنیم.
اما در این میان بهنظرم دو ویژگی ویدیو آن را از سایر قالبهای محتوا متمایز میکند و همین موضوع باعث شده در چند سال اخیر تولید و استفاده از آن فراگیر شود.
۱) درگیرکردن حواس و افزایش تمرکز
ویدیو دو حس بینایی و شنوایی ما را بهطور همزمان درگیر میکند. این یعنی ناخودآگاه ما محتواهای ویدیویی را نسبت به سایر قالبها با تمرکز بیشتری مصرف میکنیم. از طرفی حدود ۷۰ درصد از حافظه ما بصری است و ورودی آن هم طبیعتا چشمها هستند.
همین ویژگی باعث میشود تبلیغات و محتواهای ویدیویی تاثیر بیشتری روی مخاطب گذاشته و بهتر در خاطر آنها بماند. از این رو در چند سال گذشته پلتفرمهای محتوایی متعددی بر پایه نمایش ویدیو در وب ایجاد و توسعه پیدا کردهاند.
۲) سادهترشدن فرآیند تولید
پیشرفتهای فناوری باعث شده امکانات موردنیاز برای تولید محتواهای ویدیویی راحتتر و با هزینه کمتری در اختیار افراد بیشتری قرار بگیرد. در حال حاضر امکانات تلفنهای همراه هرکدام از ما تقریبا با امکانات یک استودیوی حرفهای در سالهای نهچندان دور برابری میکند!
—***—
در ادامه مقاله با من همراه باشید تا با صنعت تولید محتوای ویدیویی آشنا شویم تا بتوانیم بهخوبی از این روش بسیار اثربخش در بازاریابی و رشد کسبوکارمان استفاده کنیم.
الزامات تولید محتوای خوب در ویدیو مارکتینگ
برای آنکه بتوانیم در ویدیو مارکتینگ و تولید محتوای ویدیویی در وب موفق عمل کنیم، لازم است برای چند موضوع زیر تصمیمگیری کنیم:
- انتخاب سوژه و مخاطبشناسی
- سبکهای تولید محتوا
- طراحی سناریوی
- روایتگری
- کانالهای انتشار
۱) انتخاب سوژه و مخاطبشناسی
سوژه هر محتوا فارغ از نوع آن، باید برای تولیدکننده محتوا شفاف و دقیق باشد. سوژه بهزبان ساده یعنی قرار است درباره «چه چیزی» محتوا تولید کنیم و بهعبارت بهتر در انتهای محتوا مخاطب پاسخ چه پرسش(هایی) را میگیرد.
در ویدیو مارکتینگ انتخاب سوژه به هدف ما از تولید محتوا و نوع مخاطبمان بستگی دارد. اما اصل محوری آن شناخت نیازها و سوالات مخاطب است و اینکه چهچیزی باعث کنجکاویشان میشود. مثلا فرض کنید یک شرکت تولیدکننده صندلی میخواهد با هدف افزایش نفوذ برندش برای گروهی از مخاطبان که خریدار صندلیهای اداری و تحریر هستند، یک مجموعه ویدیویی تولید کند.
در سادهترین حالت میتواند یک ویدیوی تبلیغاتی بسیار زیبا ساخته و در آن محصولاتش را معرفی کند. اما اگر میخواهد برندش را به تعداد بسیار بیشتری از مخاطبان بالقوه معرفی کند، انتخاب این موضوع خیلی جواب نمیدهد.
مثلا ممکن است این تولیدکننده صندلی با شناختیکه از مخاطب بهدست میآورد، در یک یا چند ویدیوی آموزشی کوتاه به موضوعات زیر بپردازد:
- بررسی ویژگیهای یک صندلی اداری استاندارد
- روش نگهداری و افزایش طول عمر صندلیهای اداری
- بهترین روش نشستن روی صندلی برای جلوگیری از کمردرد
- و…
در صورتیکه درباره موضوعات بالا ویدیوهای جذاب و هوشمندانهای تولید شود، احتمال گسترش و بازنشر آن بالاتر میرود و مخاطبان مانند دانههای یک زنجیر در افزایش بازدید آن کمک میکنند. برای آنکه با مفهوم سوژه و بحث مخاطبشناسی آشنا شوید، دو مقاله زیر را مطالعه کنید:
بخوانید: سوژه چیست؟ | ترفندهای انتخاب موضوع برای تولید محتوا
بخوانید: مخاطب شناسی در تولید محتوا | راهنمای شناخت مخاطب
۲) سبکهای تولید محتوا در ویدیو مارکتینگ
محتواهای ویدیویی را میتوانیم از لحاظ سبکهای تولید به دستههای زیر تقسیم کنیم. هر کدام از اینها ویژگیهای خاصی دارند که به تناسب موضوع و مخاطب میتوانیم در فرآیند بازاریابی ویدیویی به یکی از آنها روی بیاوریم.
فیلم: مانند بسیاری از فیلمهای سینمایی، مصاحبههای تلویزیونی یا ویدیوهایی که از برگزاری رویدادها میبینید. همه چیز در فیلمها در یک لوکیشن رئال و واقعی جلو میرود. برای تولید فیلم به تجهیزات فیلمبرداری، صدابرداری، نورپردازی و غیره نیاز داریم.
انیمیشن: تولیدات سوریلند و دیریندیرین در دسته انیمیشنهای دوبعدی قرار میگیرند و بسیاری از کارتونها از تام و جری گرفته تا عصر یخبندان که در دسته انیمیشنهای سهبعدی جای دارند. در موفقیت یک انیمیشن شخصیتپردازی، طراحی فضا و سناریو حرف اول را میزنند.
موشن گرافیک: این دسته را میتوانیم نوعی انیمیشن دوبعدی بدانیم که بیشتر از آنکه به شخصیتپردازی و داستان تاکید کند، روی ارائه جذاب اطلاعات بر پایه مفاهیم سمبلیک متمرکز است.
سناریو و نریشن این موشنگرافیک را چند سال پیش به سفارش مجموعه نوآوردگاه و سازمان فضایی ایران نوشتم و یک تیم ویدیو مارکتینگ آن را تولید کرد.
استاپ موشن: این هم نوع دیگری از انیمیشن است. با این تفاوت که همه چیز در آن در یک فضای کاملا واقعی بهجای فیلمبرداری، عکاسی میشود و با کنار هم قراردادن عکسها، اجسام در آن به حرکت در میآیند. مانند کارتون پَت و مَت!
اسلایدشو: وقتی یک ویدیو را بهکمک کنار هم قراردادن تعدادی عکس و اسلاید همراه با موزیک و افکتهای تصویری در کنار تولید میکنیم، در حقیقت یک اسلایدشو ساختهایم. معمولا از این روش برای ساخت گزارشهای تصویری استفاده میشود.
اسکرین کست: نرمافزارهایی وجود دارند که به کمک آنها میتوانیم از کل یا بخشی از صفحه نمایش رایانه یا موبایلمان با کیفیت بالا فیلمبرداری کنیم. معمولا در بازاریابی ویدیویی از این روش برای تولید محتوا استفاده نمیکنیم.
اسکرین کست عموما روش بسیار مناسبی برای آموزش نرمافزارها و نیز تولید محتوای آموزشی از طریق نمایش اسلاید است. برای تولید چنین ویدیوهایی به هیچ امکانات جنبی (حتی دوربین فیلمبرداری) نیاز ندارید. مگر یک ریکوردر صدای خوب.
ویدیوی بالا به روش اسکرین کست تهیه شده و مربوط به معرفی محصول جعبهابزار محتواکاران است. در این محصول با برخی مهارتهای نرمافزاری که هر محتواکاری باید بداند آشنا میشوید؛ از جمله مقدمات تدوین ویدیو. برای سفارش این محصول کاربردی کافی است روی لینک زیر کلیک کنید:
سفارش دهید: محصول جعبهابزار محتواکاران
۳) طراحی سناریو در تولید ویدیو
سناریو خوب، طراحی یک استراتژی هوشمندانه و چیدمان مناسب تمام اجزای یک ویدیو در کنار یکدیگر است. هر ویدیو ترکیبی از متن، زاویه دوربین، موسیقی، نورپردازی، طراحی صحنه و دهها جزء دیگر است. گاهی باید پیام را تنها با استفاده بجا از یک موسیقی کوتاه در لحظه گفتن یک کلمه به مخاطب انتقال داد.
گاهی باید سکوت کرد و نمایش یک صحنه بهاندازه دهها صفحه با مخاطب صحبت میکند و یا تنها با تغییر زاویه دوربین، میتوان تمام افکار مخاطب را تغییر داد. مثلا در ویدیوی زیر بهخوبی تاثیر قدرت سناریو را در افزایش اثربخشی محتوا حس میکنید. این ویدیو سالها پیش بهسفارش یک آژانس خبری برای آگاهسازی مردم از خطرات پیامکندادن با موبایل در حین رانندگی تولید شده و میلیونها بار بازدید داشته است.
۴) روایتگری
اگر سناریو را نقشه یک ساختمان بدانیم، روایتگری نحوه اجرای آن نقشه است. شبیه بهوقتی که یک جوک و لطیفه یکسان را از زبان دو نفر میشنویم. اولی خیلی بیمزه «تعریف» میکند و دومی چنان «تعریف» میکند که از خنده رودهبر میشویم.
بهعبارتی تفاوت این دو، در نحوه تعریفکردن جوک (شما بخوانید: روایتگری) آنهاست. تقدم و تاخر سکانسها، کم یا زیادبودن صدای موسیقی، کیفیت تصاویر، لوکیشن فیلمبرداری و همه اینها در کیفیت روایتگری در ویدیو مارکتینگ تاثیرگذار است.
برای آنکه درک بهتری از روایتگری پیدا کنیم، پیشنهاد میکنم ویدیوی زیر را تماشا کنید. این ویدیو یکی از آیتمهای طنز مجموعه اینترنتی دم خروس با اجرای احمد عَرَبانی از کاریکاتوریستهای پیشکسوت است.
اگرچه ویدیوی زیر را نمیتوانیم در حوزه ویدیو مارکتینگ بدانیم، اما نحوه اجراء، توصیفات، حالات چهره و دستها، تُن صدا و همه این عوامل گوشههایی از مهارت روایتگری او را نشان میدهد. در حقیقت آقای عربانی سناریویی از پیش تعیینشده را (که نویسنده نوشته) برای مخاطب اجرا میکند. قطعا اگر فرد دیگری بود، نحوه روایتگری بسیار متفاوت بود.
در مثالی دیگر به ویدیوی زیر توجه کنید. این ویدیو در طراحی سناریو و روایتگری بسیار به کلیپی که در بخش قبل تماشا کردید، شبیه است. تنها تفاوت این دو ویدیو در انتخاب موضوع است. موضوع اولی در مزمت پیامک دادن با موبایل است و دومی هشداری درباره خطرات سرعت زیاد حین رانندگی است.
برای آنکه بتوانید محتواهای ویدیویی با سناریوهای هوشمندانه و روایتگریهای جذابی تولید کنید، لازم است مهارت تبلیغنویسی یا کپیرایتینگ را بیاموزید. از این رو مطالعه مقاله زیر میتواند قدم اول شما در یادگیری این مهارت بسیار کاربردی باشد.
بخوانید: کپی رایتینگ چیست؟ | راهنمای کاربردی تبلیغ نویسی در وب
۵) کانالهای انتشار در ویدیو مارکتینگ
تا حدود دو دهه قبل تلویزیون تنها پلتفرم انتشار محتوای ویدیویی بود؛ و البته کاملا انحصاری! اما هماکنون در فضای وب با دهها پلتفرم و هزاران سایت بهاشتراکگذاری ویدیو روبرو هستیم. هرکدام هم امکانات و مخاطبانی که دارند که لازم است در تولید ویدیوها و نحوه انتشارشان حتما این موارد را در نظر بگیریم.
مثلا در اینستاگرام مدت ویدیوها در هر اسلایدپست تنها یک دقیقه است و ابعاد ویدیو بهتر است به مربع نزدیک باشد. اما در بخش IGTV اینستاگرام میتوانیم تا یک ساعت هم ویدیو بارگذاری کنیم و اینستاگرام پیشنهاد میدهد که ویدیوها عمودی باشند.
برخی سایتها و پلتفرمها برای بارگذاری ویدیو محدودیتهایی در حجم درنظر گرفتهاند و یا گاهی بهتر است برای آنکه مخاطب ویدیو را راحتتر ببیند، حجم و کیفیت آن را پایین بیاوریم.
از طرفی اغلب لازم است همراه با ویدیو، توضیحاتی را نیز بهعنوان شرح یا کپشن بنویسیم که این خود یک تخصص است. همچنین الزامات فضای وب باعث میشود تا ما از یک طراحی ویژه برای پیشنمایش ویدیو استفاده کنیم که باعث افزایش بازدید آن شود؛ و البته دهها الزام، قاعده و ترفند دیگر…
—***—
امیدوارم هستیم توضیحاتیکه در این مقاله به شما ارائه کردیم، برایتان مفید بوده باشد. ما در آکادمی شیوا در تلاش هستیم بهزودی و در یک رویداد سهروزه، هر آنچه برای تولید محتوای ویدیویی نیاز دارید را بهکمک بهترین و باتجربهترین مدرسان برگزار کنیم.
اگر میخواهید جزء نفرات اولی باشید که از برگزاری این رویداد مطلع شده و از تخفیفهای هیجانانگیز آن استفاده کنید، کافی است نام و اسم شهرتان را به شماره واتساپ زیر ارسال کرده و یا روی لینک زیر کلیک کنید:
۰۹۹۰۹۲۸۱۰۵۰
اتصال مستقیم به واتساپ (کلیک کنید)
نظرات