محمدرضا رضائیاگر شما هم صاحب سایت و کسب و کار اینترنتی هستید، حتما نام سئو به گوش‌تان خورده است. در این مقاله می‌خواهیم درباره مفهوم سئو و اهمیت توجه به آن در سایت‌های اینترنتی صحبت کنیم.
اجازه دهید برای توضیح هر چه بهتر سئو مثالی خوشمزه از دنیای واقعی بزنم! چند سال پیش به شهر زیبای شیراز سفر کردم. این شهر به فالودهای خوشمزه‌اش مشهور است. از اهالی شهر و کسبه آن‌جا خواستم که بهترین فالوده‌فروشی شهر را به من معرفی کنند.
اکثر آن‌ها نشانی فالوده‌فروشی را در نزدیکی ارگ کریم‌خان به من دادند. زمانی که به آن‌جا رسیدم، دیدم ده‌ها نفر در صف خریدن فالوده ایستاده‌اند و به محض گرفتن فالوده خوشحال و شادمان به گوشه‌ای می‌رفتند و آن را نوش جان می‌کردند.
این فالوده‌فروشی در صنف خود بسیار شناخته شده و معروف بود. در حالی که در شیراز صدها فالوده‌فروشی دیگر نیز وجود دارد. دلایل زیادی برای موفقیت فالوده‌فروشی داستان ما وجود دارد.
اما احتمالا با من هم‌نظر هستید که دو دلیل از همه مهم‌تر است؛ نخست کیفیت مناسب فالوده آن‌ها و دیگری توصیه و پیشنهاد دیگران.
اما در مقابل ممکن است فالوده‌فروشی نیز تاسیس شود که به لطف روش‌های تبلیغاتی بتواند مشتریان زیادی را به سمت خود جذب کند. اما بعد از مدتی به دلیل کیفیت پایین محصول، مشتریانش را به مرور از دست بدهد.
در دنیای اینترنت نیز وضعیت تقریبا به این شکل است. شما بر اساس نیاز خود، کلیدواژه‌ای را در گوگل جستجو می‌کنید. گوگل نتایج جستجو را در چند صفحه به شما نمایش می‌دهد. معمولا در سه چهار صفحه اول آن‌چه به دنبالش هستید را پیدا می‌کنید.
اما در این بین بسیاری از سایت‌ها را یا باز نمی‌کنید یا اگر باز کردید، بعد از چند ثانیه صفحه را می‌بندید و به سراغ سایت دیگری می‌روید. دلایل مختلفی برای بازنکردن سایت‌ها یا خروج سریع از آن‌ها وجود دارد؛ مثلا:
- به نظر می‌رسد تیتر یا خلاصه‌ای از محتوای سایت که در نتایج جستجو می‌بینید، به آن‌چه شما جستجو کردید ربطی ندارد. پس روی آن کلیک نمی‌کنید.
- شاید هم سایت نمایش داده شده، بی ارتباط است و آن را مرجع نمی‌بینید. پس باز هم روی لینک آن کلیک نمی‌کنید.
- بسیاری از سایت‌ها که در نتایج جستجو نمایش داده می‌شوند، عناوین و محتواهای تکراری دارند و به نظر می‌رسد همه آن‌ها از یک منبع واحد، محتوا را اقتباس کرده‌اند. پس ترجیح می‌دهید به دنبال منبع اصلی بروید.
- روی لینک یک سایت کلیک می‌کنید و وقتی وارد آن می‌شوید، به دلیل ماهیت تبلیغاتی محتوا، غیراصیل بودن، شباهت به سایت‌های دیگر و غیره بعد از چند ثانیه آن را می‌بندید.
منتها در خلال جستجو، محتوای برخی از سایت‌ها را مناسب تشخیص می‌دهید و آن‌ها را مطالعه کرده و حتی ترغیب می‌شوید به سراغ بخش‌های دیگر سایت نیز بروید. به این صورت ممکن است بعد از مدتی به یکی از مخاطبان ثابت آن سایت تبدیل شوید.
حال می‌خواهیم بدانیم گوگل و سایر موتورهای جستجو براساس چه منطقی برخی از سایت‌ها را در صفحات اول نتایج جستجو نشان می‌دهد؟
با دانستن این موضوع می‌توانید سایت خود را برای موتورهای جستجو بهینه کرده تا در زمینه کاری‌تان سایت شما را در نتایج اول جستجوهای خود نمایش دهند. به این کار در اصطلاح «سئو (SEO)» می‌گویند.
سئو و منطق موتورهای جستجو
موتورهای جستجو و به طور ویژه گوگل از الگوریتم‌های خاص و پیچیده‌ای برای امتیازدادن به سایت‌ها استفاده می‌کنند. در صورتی که با این الگوریتم‌ها آشنا باشید، می‌توانید سایت خود را به شکلی بهینه کنید که از نظر موتورهای جستجو امتیاز بالاتری گرفته و در نتایج در رتبه‌های بهتری نمایش داده شود.
به عبارت ساده‌تر سئو یعنی شما باید محتواهای مفید و متناسب با ذائقه کاربران تولید کنید. همزمان با این کار برای آن‌که گوگل متوجه شود که محتوای سایت شما مناسب است باید سایت‌های دیگر به آن لینک دهند. به این کار در اصطلاح «بک لینک گرفتن» می‌گویند.
هر چه سایت‌های بیشتر و البته قوی‌تری به محتوای سایت شما لینک دهند، از گوگل امتیاز بیشتری می‌گیرید. در نتیجه گوگل در نتایج جستجو سایت شما را در رتبه‌های بالاتری به کاربران نمایش می‌دهد؛ شبیه به همان مثال فالوده‌فروش معروف شیراز.
مهم‌ترین دلیلی که ما در شیراز به سراغ آن فالوده‌فروش رفتم، این بود که افراد زیادی آن را به من پیشنهاد کردند. در حالی که من هیچ‌جا تبلیغی از آن فالوده‌فروشی ندیده بودم.
اما گوگل به همین راحتی هم به سایت‌ها امتیاز نمی‌دهد و گاهی آن‌ها را جریمه می‌کند. ممکن است سایتی با روش‌های مختلف از سایت‌های زیادی بک لینک گرفته و در نتیجه از گوگل امتیازاتی بیشتری اخذ کرده است. پس قاعدتا باید در نتایج اول مشاهده شود.
منتها گوگل به رفتار کاربران با آن سایت هم توجه می‌کند. به این صورت که اگر کاربران وارد سایتی شده و پس از چند ثانیه آن را ببندند، گوگل به این نتیجه می‌رسد که آن سایت از نظر کاربران مفید نبوده و به آن امتیاز منفی می‌دهد.
به این صورت به مرور رتبه سایت در نتایج جستجو کاهش می‌یابد. به این اتفاق در اصطلاح فنی «بانس ریت (bounce rate)» می‌گویند.
بخوانید: آموزش بازاریابی محتوایی به زبان ساده
ولی اگر محتوای سایت از کیفیت لازم برخوردار باشد و باعث ماندگاری کاربر شده، گوگل امتیاز مثبت دیگری به آن داده و نسبت به سایت‌های رقیب آن را در نتایج جستجو در رتبه‌های بالاتری نمایش می‌دهد.
این موضوع در مثال فالوده‌فروش شبیه به زمانی است که ما به واسطه توصیه دیگران به آن‌جا سر می‌زنیم. اما با خوردن اولین فالوده به این نتیجه می‌رسیم که کیفیت مناسبی ندارد.
به مرور وقتی سایر مشتریان نیز به نتیجه مشابهی برسند، آن فالوده‌فروش، مخاطبان خود را از دست می‌دهد. اما اگر ما هم مانند بقیه راضی باشیم، نشانی آن را به سایرین نیز می‌دهیم.
سئو چند بخشه؟!
با توجه به توضیحات بالا درباره سئو می‌توانیم این طور نتیجه بگیریم که ما در ابتدا باید محتوای مناسب و با کیفیتی برای سایت خود تولید کنیم. همزمان با آن از سایت‌های دیگر بک لینک‌های خوبی گرفته تا از گوگل امتیازات بیشتری دریافت کنیم.
پس در بحث سئو سایت به همان اندازه که گرفتن بک لینک از سایت‌های دیگر اهمیت دارد، تولید محتوای با کیفیت نیز مهم است. به همین دلیل هر چه در سایت خود از محتواهای تکراری و مشابه با سایت‌های دیگر کمتر استفاده کنیم، شانس ما برای جلب نظر کاربران و به دنبال آن کسب امتیاز بیشتر از گوگل افزایش پیدا می‌کند.
البته موارد دیگری مانند بهینه‌سازی کدهای برنامه‌نویسی و افزایش سرعت بارگذاری سایت نیز در سئو بسیار موثر هستند که توضیح آن‌ها از حوصله این مقاله خارج است.
سئو و تاثیر آن بر افزایش فروش
وقتی شما سایت خود را سئو می‌کنید، یعنی این شانس را دارید که تعداد کاربران بیشتری را به سمت خود جذب کنید. این اتفاق می‌تواند فروش شما را افزایش دهد.
تجربه ثابت کرده کاربرانی که از طریق موتورهای جستجو وارد سایتی می‌شوند، احتمال تبدیل‌شدن آن‌ها به مشتری بیشتر است.
زیرا آن‌ها براساس نیازی خاص، کلیدواژه‌ای را در گوگل جستجو کرده و به سایت شما رسیده‌اند. پس اگر شما در سایت برای آن نیاز پاسخ مناسبی داشته باشید، احتمال اینکه کاربر مشتری محصولات یا خدمات‌تان شود، بیشتر است.
مثلا فرض کنید برای کاهش هزینه برق منزل به دنبال راهکاری هستید. به همین منظور به بازار می‌روید و از افراد مختلف می‌پرسید برای این کار چه اقداماتی می‌توانید انجام دهید. مغازه‌داری به شما پیشنهاد می‌کند به جای لامپ‌های رشته‌ای از لامپ‌های کم مصرف استفاده کنید. این کار می‌تواند هزینه‌های مصرف برق منزل را به میزان قابل توجهی کاهش دهد.
از آنجایی که شما براساس برطرف‌کردن یک نیاز به بازار رفته‌اید، احتمال اینکه از مغازه‌ای که چنین لامپ‌هایی داشته باشد، خرید کنید بسیار بالاست. در حالی که در مواقع دیگر ممکن است به همین راحتی چنین خریدی انجام ندهید. حتی اگر در مسیر شما ده‌ها مغازه لوازم الکتریکی وجود داشته باشد.
در جستجوهای اینترنتی در گوگل هم تقریبا با وضعیت مشابهی مواجه هستیم. کسی که در گوگل عبارت «لامپ کم مصرف» را جستجو می‌کند، ممکن است یکی از هدف‌های او خرید این لامپ‌ها باشد. پس سایتی که توانسته به واسطه قواعد سئو در نتایج اول این کلیدواژه در جستجوهای گوگل باشد، احتمال فروش این محصول را به کاربران دارد.
بخوانید: چرا در کسب و کارهای اینترنتی به تولید محتوا نیاز داریم؟
سئو و کلیدواژه‌هایی که جستجو می‌شوند
یکی از دوستانم صاحب شرکتی ساختمانی است و چندی پیش سایتی برای آن تاسیس کرد. بعد از چند هفته که از افتتاح سایت گذشته بود، به من گفت که خداروشکر سایتم در این مدت کوتاه پیشرفت خوبی داشته است.
از او پرسیدم چطور به این نتیجه رسیدی؟ به من گفت وقتی اسم شرکتم را در گوگل جستجو می‌کنم، در رتبه اول دیده می‌شوم!
به او گفتم فکر می‌کنی چند نفر برای اینکه خدمات ساختمانی دریافت کنند، شرکت تو را می‌شناسند و نام آن را در اینترنت جستجو می‌کنند؟ این دقیقا اشتباهی است که بسیاری از صاحبان سایت و کسب و کارهای اینترنتی انجام می‌دهند.
کاربری که به خدمات ساختمانی نیاز دارد، هیچ‌گاه نام یک شرکت را در گوگل جستجو نمی‌کند. بلکه کلیدواژه‌ای منطبق بر نیازش را در گوگل جستجو می‌کند.
مثلا درباره یک شرکت ساختمانی ممکن است کاربران عبارت‌هایی مانند «خدمات خاک‌برداری»، «نقشه‌کشی ساختمان» و غیره را جستجو کنند.
پس برای سایت یک شرکت ساختمانی باید برای چنین عبارت‌ها و کلیدواژه‌هایی محتوای مناسب تولید کنیم و سپس از سایت‌های مرتبط بک لینک بگیریم. به این صورت شانس اینکه سایت این شرکت در نتایج جستجو به کاربران نمایش داده شود، بسیار بیشتر است.
سئو یک شبه نتیجه نمی‌دهد!
ما با سئوکردن سایت خود و افزایش رتبه آن در نتایج جستجوی گوگل، به نوعی برای آن اعتبار کسب می‌کنیم. همان‌طور که در دنیای واقعی اعتبار یک شرکت یا فروشگاه یک شبه و در مدت کوتاهی به دست نمی‌آید، در دنیای مجازی نیز وضعیت به همین صورت است.
آمدن به صفحه اول نتایج گوگل به عوامل زیادی بستگی دارد و فرآیندی زمان‌بر است. این فرآیند گاهی چند ماه زمان می‌برد. زیرا به همان اندازه که ما در حال بهینه‌سازی سایت خود هستیم، رقبا نیز این کار را انجام می‌دهند. از طرفی رقابت بر سر برخی کلیدواژه‌ها بسیار بالاست و باید بیشتر تلاش کرد.
کارت عالیه عزیز جان